Onlangs is in het kader van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) een nieuwe versie van het Nationaal Strategisch Plan (NSP) gepubliceerd. De belangrijkste wijzigingen worden hieronder beschreven.

Minder budget van pijler 1 naar pijler 2

In 2026 wordt er € 50 miljoen minder overgeheveld van pijler 1 (directe betalingen) naar pijler 2 (onder meer ANLb en andere subsidies). Dit heeft gevolgen voor de eco-regeling en de aanvullende herverdelende inkomenssteun (CRISS). Vanwege de verplichting om minimaal 10% van de rechtstreekse betalingen te herverdelen, stijgt het budget van de CRISS en zal dit leiden tot een hoger eenheidsbedrag per hectare. Het budget van de eco-regeling stijgt met bijna € 50 miljoen, waardoor verwacht wordt dat in 2026 de geplande standaardbedragen voor brons (€ 60 per ha), zilver (€ 100 per ha) en goud (€ 200 per ha) uitbetaald kunnen worden.

Eco-regeling

In de eco-regeling wordt de waarde van stikstofbindende gewassen verlaagd naar € 415 voor regio 1 en € 585 in regio 2. Reden voor de verlaging is dat er voor de berekening van de waarde is uitgegaan van de op één na laagst salderende gewassen. In de praktijk worden de laagst salderende gewassen verruild voor stikstofbindende gewassen. De waarde die aan de stikstofbindende gewassen wordt toegekend, wordt berekend op basis van gemaakte kosten en gederfde inkomsten. Doordat die in de praktijk lager zijn, werkt dat door in de berekening van de waarde.

Agrarisch natuur- en landschapsbeheer (ANLb)

De € 50 miljoen die in 2026 minder wordt overgeheveld, wordt in het ANLb gecompenseerd met nationale middelen. Daarmee worden de vergoedingen met ingang van het beheerjaar 2026 verhoogd en kan het aantal hectare onder beheer toenemen.

Rotatieverplichting (GLMC 7)

Er is een bestaande uitzondering voor de rotatieverplichting voor de gebieden Oldambt en Hoeksche Waard. In de technische beschrijving staat dat een bedrijf daar drie gewassen moet hebben in plaats van de rotatie en dat van de drie gewassen het hoofdgewas winterteelt moet zijn. Met de beoogde wijziging kan dat alle teelten zijn en niet meer per se winterteelt.